آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی مزمن پیشرونده
این بیماری سبب آماس ،تورم و درد در مفاصل و اطراف آن و اعضای دیگر بدن می شود.معمولا در مراحل اول مفاصل دست و پا گرفتار می شوند ولی می تواند هر مفصلی را درگیرکند معمولا مفاصل مشابه بصورت دوطرفه مبتلا می شوند.
علائم شایع آن عبارت است از :
سفتی مفاصل بخصوص صبحها موقع از خواب بیدار شدن یا بعد از نشستن طولانی مدت . بعضی از بیماران از خستگی و احساس ناخوشی شکایت دارند.
علائم بالینی :
- درد ،تورم و سفتی در بیش از یک مفصل
- گرفتاری مفاصل مشابه بصورت دوطرفه مثل دوزانو ، دو مچ دست
- تغییر شکل مفصلی
- عدم تعادل در راه رفتن
- احساس بیماری و تب
- از دست دادن تحرک و کار مفصل
- کاهش وزن
- ضعف
علائم بالینی با پس رفت و عود همراه است . در زمان پس رفت میتوانند علائم از بین بروند یا کاهش یابند و در زمان عود شدت یابند.
علت چیست ؟ علت خود ایمنی می باشد.
کسی نمی داند سیستم ایمنی به چه دلیل دچار خطا می شود . بعضی دانشمندان معتقدند احتمالا عامل ژنتیکی سبب خطای تشخیصی سیستم ایمنی می شود . یک تئوری این است که ویروس یا باکتری باعث بیماری در افراد مستعد ژنتیکی می شود.آماس باعث افزایش ضخامت سینویوم (غشاء مفصلی ) شده و در صورت عدم درمان می تواند به غضروف مفصلی حمله کرده و آن را تخریب کند.رباط ها و لیگمان هایی که سبب استحکام مفصل می شوند می توانند ضعیف شده و نهایتا مفصل شکل خود را از دست می دهد.
عوامل مساعد کننده :
- سن بالای 60 سال
- جنسیت مونث
- داشتن استعداد ژنتیکی
- عدم زایمان در خانم ها
- چاقی
- کشیدن سیگار یا کشیدن سیگار توسط والدین در دوران بچگی بیمار
تشخیص :
داشتن علائم بالینی فوق الذکر و مدت زمان طولانی آن و علائم آماس.
-تشخیص هر چه زودتر داده شود از پیشرفت بیماری و ایجاد تخریب پیشگیری خواهد شد.
آزمایشات خون :
سرعت رسوب گلبول سرخ (ESR) : این آزمایش سطح آماس موجود را بررسی می کند . در این آزمایش سرعت رسوب گلبول های سرخ در لوله آزمایش در واحد زمان اندازه گیری می شود . هرچه گلبول ها سریعتر رسوب کنند آماس ، بیشتر است . این آزمایش اختصاصی آرتریت روماتوئید نیست و برای سایر موارد وجود آماس مثل عفونت نیز آزمایش خوبی است.
C-reactive protein (CRP): این پروتئین در کبد تولید می شود . افزایش مقدار آن به معنی وجود آماس در بدن است . CRP هم مثل آزمایش ESR اختصاصی آرتریت روماتوئید نیست.
(کم خونی) Anemia : خیلی از بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید کم خونی دارند . کم خونی در این بیماران بعلت کاهش تعداد گلبول های سرخ می باشد . وظیفه گلبول های سرخ حمل اکسیژن به بافت ها و اعضای بدن است.
) RF )Rheumatoid Factor : در صورتیکه آنتی بادی بنام روماتوئید فاکتور در خون فرد شناسائی شود به معنی داشتن بیماری آرتریت روماتوئید می باشد . باید توجه کرد که همه افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید دارای فاکتور روماتوئید نیستند.
رادیوگرافی : عکس رادیوگرافی ، MRI در تشخیص نوع بیماری مفصل کمک کننده هستند .
ملاک های تشخیص :
-وجود تورم حداقل در یک مفصل به شرطی که علت دیگری نداشته باشد.
-نتایج بیش از یک بار آزمایش موید وجود آرتریت روماتوئید باشد.
علائم بیماری حداقل 6 ماه طول کشیده باشند.
بیماری های شبیه آرتریت روماتوئید :
نقرس ، استئوآرتریت ، لوپوس و آرتریت پسوریازیس می باشند.
یعنی ایمنی شخص دچار خطا شده و اعضای سالم را به عنوان غریبه و مهاجم شناسایی کرده و تخریب می کند.