بیماری کلیوی و دیابت

یکی از شایع ترین عوارض بلند مدت دیابت، آسیب کلیوی است. این بیماری که تحت عنوان نفروپاتی دیابتی یا بیماری کلیوی دیابتی (DKD) نیز شناخته می شود، نتیجه ناهنجاری های عروقی ناشی از دیابت است و خطر مرگ و میر را افزایش می دهد. علاوه بر این، دیابت شیرین عامل اصلی خطر ابتلا به بیماری کلیوی مرحله نهایی (ESRD) است که پیشرفته ترین مرحله بیماری کلیوی محسوب میگردد.

اطلاعات پایه ای مربوط به بیماری مزمن کلیوی (CKD)

بیماری کلیوی به این معنی است که کلیه ها نمی توانند خون را تصفیه نمایند و ادرار را آنطور که باید، تولید کنند. بیماری مزمن کلیوی در طی سالیان متمادی به آرامی رخ می دهد و معمولاً قابل ترمیم نیست.

بیماری اولیه کلیوی که گاهی آن را نارسایی کلیوی می نامند، ممکن است هیچگونه علائم و نشانه ای نداشته باشد. ممکن است تا زمانی که بیماری به مرحله پیشرفت نرسیده باشد، در سلامتیخود تفاوتی احساس نکنید با این حال آسیب کماکان در حال ایجاد شدن است. تنها روش های پی بردن به بیماری کلیوی در این مرحله شامل آزمایش خون برای بررسی میزان فیلتراسیون کلیه و آزمایش ادرار برای بررسی وجود پروتئین در ادرار است. در صورتی که مبتلا به دیابت باشید مهم است که از نظر بیماری کلیوی مورد آزمایش قرار بگیرید تا بتوان آن را به موقع تشخیص داد و پیشرفت آنرا کند نمود و آسیب های ناشی از آنرا با درمانهای موجود تخفیف داد. برای کاهش سرعت پیشرفت بیماری کلیوی بسیار مهم است که قند خون و فشار خون در محدوده هدف تحت کنترل نگه داشته شود. کاهش وزن، ورزش منظم و عدم استعمال دخانیات روش های خوبی برای کنترل قند خون و فشار خون است.

نارسایی کلیوی، یا بیماری کلیوی مرحله نهایی (ESRD)

نارسایی کلیوی به این معنی است که آسیب به کلیه ها در حدی پیشرفت کرده است که کلیه ها در فیلتر کردن مواد زائد مانند اوره و کراتینین از خون و دفع این مواد از طریق ادرار به خوبی عمل نمی کنند. تجمع مواد زائد می تواند فرد را بیمار کند و ممکن است این علائم را داشته باشد: تورم مچ پا، صورت یا شکم، استفراغ، کاهش اشتها، خستگی، ضعف، گیجی و سردرد. درمان های نارسایی کلیوی ممکن است شامل موارد زیر باشد: همودیالیز، دیالیز صفاقی یا پیوند کلیه. مهم است است برای تصمیم گیری در این مورد که کدام روش درمانی برای شما بهتر است، با دکتر خود مشورت نمایید.

چگونه دیابت خطر ابتلا به بیماری کلیوی را افزایش می دهد؟

مقادیر بالای قند خون باعث می شود که کار کلیه ها برای فیلتر کردن سخت تر شود، اتفاقی که با گذشت زمان می تواند به کلیه ها آسیب برساند به طوری که مقادیر کمی پروتئین (آلبومین) شروع به نشت به درون ادرار کند. به همین دلیل است که تشخیص آلبومین در آزمایش ادرار یعنی آسیب کلیوی. همه افراد دیابتی به بیماری کلیوی مبتلا نمی شوند. عواملی که می توانند در ایجاد بیماری کلیوی تأثیر بگذارند شامل عوامل ژنتیکی، قند خون و فشار خون است. هرچه فرد دیابت و فشار خونش را بهتر کنترل کند، احتمال ابتلای او به بیماری کلیوی کاهش می یابد.

بیماری قلبی عروقی (CVD) و بیماری کلیوی چگونه به هم ربط دارند؟

احتمال ابتلا به بیماری های قلبی عروقی (CVD) در افراد مبتلا به CKD به دلیل مشکلات رگ های خونی بیشتر از افراد غیرمبتلاست. بیشتر بیماران مبتلا به CKD به جای اینکه بیماریشان به مرحله ESRD پیشرفت کنند، در اثر عوارض قلبی عروقی فوت می کنند.

مواردی که در ادامه خواهند آمد عواملی خطرآفرینی هستند که غالباً با بيماري هاي كليوي مرتبط هستند نیز با آترواسكلروز مرتبط هستند و در بروز بيماري هاي قلبي عروقي و سكته مغزي نقش دارند.

• فشار خون بالا (فشار خون بالا)
• دیابت
• کلسترول LDL  ("کلسترول بد") بالا
• کلسترول HDL  ("کلسترول خوب") پایین
• سیگار کشیدن
• عدم فعالیت بدنی
• سن بالاتر

در صورت ابتلا به دیابت باید چه کاری انجام دهم؟

بسیاری از عوامل خطرآفرین بیماری کلیوی و CVD قابل برطرف نمودن هستند. اگر دیابت دارید ، این مراحل را انجام دهید:

• سطح قند خون خود را در حد طبیعی نگه دارید.
• فشار خون خود را کنترل کنید.
• وزن خود را مدیریت کنید.

با تیم مراقبت های بهداشتی خود همکاری نزدیک داشته باشید تا اطمینان حاصل شود که سطح آلبومین ادرار شما کنترل می شود. (انجمن دیابت آمریکا پیشنهاد می کند که افراد مبتلا به دیابت نوع 2 باید در زمان تشخیص و پس از آن سالی یکبار از نظر میزان آلبومین ادرار مورد غربالگری قرار گیرند.)