برای تشخیص سل در مایعات بدن مثل مایع جنب مایع پریتوئن و به ندرت مایع نخاع،
لزوم انجام آزمایش
برای تشخیص سل در مایعات بدن مثل مایع جنب مایع پریتوئن و به ندرت مایع نخاع،
معمولا آزمایش موقعی در خواست می شود که شخصی درد قفسه سینه، سرفه، تنگی نفس داشته و مشکوک به سل ریه با گسترش پرده جنب شود.
شرایط نمونه گیری
- نمونه توسط پزشک معالج از طریق بین دنده ها توسط سوزن کشیده می شود.
- آمادگی خاصی لازم ندارد.
آدنوزین د آ میناز (ADA) پروتئینی است که در توسط تمام سلول های بدن تولید می شود و معمولا با فعال شدن لنفوسیت ها همراه است. لنفوسیت های گروهی از سلول های خون محیطی می باشند که در پاسخ ایمنی به عفونت ها نقش دارند. شرایطی که سیستم ایمنی را تحریک می کند مثل عفونت با باسیل سل می تواند باعث افزایش ADA در محل وجود میکروب شود. در این آزمایش مقدار ADA در مایع جنب اندازه گیری می شود که در تشخیص عفونت سلی جنب کمک کننده است.
جنب پرده دو لایه ای است که یک لایه آن بر روی ریه و لایه دیگر سطح داخلی قفسه سینه را می پوشاند. مقدار جزئی مایع در داخل جنب ترشح می شود که سبب می شود ریه در زمان تنفس همراه با قفسه سینه حرکت کند. در بعضی شرایط و بیماری ها مثل عفونت ها باعث عفونت جنب (ذات الجنب) شده که می تواند سبب افزایش ترشح مایع جنب و تجمع آن شود.
سل می تواند به ریه ها و جنب گسترش یافته و سبب علائمی مثل درد سینه، سرفه مزمن و تنگی نفس شود. از آنجا که این علائم در موارد دیگری نیز دیده می شود تشخیص سریع عامل برای درمان هر چه زودتر آن مهم است. بعلت اینکه مقدار مایع پلور می تواند زیاد باشد و تعداد باکتری سل در آن معمولا خیلی کم است شناسایی آن مشکل می باشد ولی با وجود اینکه آزمایش ADA اختصاصی سل نیست و نمی تواند جایگزین کشت میکروب سل شود ولی می تواند حتی در موقعی که میکروب سل خیلی کم است مثبت شده و بعنوان آزمایش کمکی برای تشخیص احتمالی سل در افراد دارای علائم بالینی بکار رود.